เวลาพูดถึงงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของส่วนราชการ หลายคนอาจคิดว่าเจ้าหน้าที่คงไม่ได้ทำงานรวดเร็วฉับไว เมื่อเทียบกับองค์กรเอกชน แต่หารู้ไม่ว่างานไอทีในสายราชการนั้นเต็มไปด้วยความท้าทายต้องใช้บุคลากร ผู้มีความสามารถเพื่อให้งานดำเนินไปอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ ว่าที่ร้อยตรีหญิงณฐมน อยู่เล่ห์ ผู้อำนวยการส่วนระบบสารสนเทศและภูมิสารสนเทศกรมชลประทาน เป็นหนึ่งในผู้ที่มีอุดมการณ์แรงกล้าว่าจะใช้ความรู้ที่เรียนมาพัฒนางานไอที กรมชลประทาน ให้เข้ากับยุค RID 4.0
จากครอบครัวเกษตรกรสู่บ้านราชการสายงานไอที
ณฐมน เล่าว่า เธอเป็นคนจังหวัดชัยนาทโดยกำเนิด เติบโตมาในครอบครัวเกษตรกร ตั้งแต่เด็กเธอเห็นถึงความยากลำบากในการเป็นเกษตรกรของพ่อแม่ พ่อแม่ของเธอจึงปลูกฝังให้ตั้งใจเรียนเพื่อจะได้มีหน้าที่การงานที่มีเกียรติและมั่นคง
“แม้จะไม่ได้เรียนโรงเรียนประจำจังหวัด แต่เราก็มีผลการเรียนดีติดอันดับ Top 10 ตลอด เมื่อเรียนจบ มัธยมศึกษาปีที่ 3 ก็มีโอกาสศึกษาต่อในสายอาชีพ ที่วิทยาลัยเทคนิคชัยนาท และศึกษาต่อระดับอุดมศึกษา ในสาขาเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกล้าธนบุรี เราคิดว่าการศึกษาจบด้านนี้ มาโดยตรงถือเป็นคุณสมบัติที่ดึงดูดบริษัทชั้นแนวหน้า ได้ไม่ยาก”
แต่ชีวิตกลับต้องสะดุดลงจนได้ เมื่อสำเร็จการศึกษา ในช่วงที่ประเทศไทยเผชิญวิกฤตเศรษฐกิจ พ.ศ. 2540 พอดี ส่งผลให้บริษัทเอกชนปิดตัวและมีคนตกงานจำนวนมาก ณฐมนซึ่งตอนแรกตั้งมั่นว่าอยากทำงานกับองค์กรเอกชนก่อนจึงตัดสินใจเบนเข็มทิศชีวิต เข้าสอบทำงานราชการ เธอมุ่งมั่นอ่านหนังสือจนสอบติด ลำดับที่ 1 ได้เป็นข้าราชการกรุงเทพมหานคร สังกัดสำนักปลัดกรุงเทพมหานคร เริ่มทำงานในสายบริหารทรัพยากรบุคคลใน พ.ศ. 2543 แม้จะยังไม่มีโอกาส ได้ใช้ความสามารถด้านไอทีอย่างเต็มที่ก็ไม่เป็นไร
ไม่นานนักใน พ.ศ. 2545 ณฐมนย้ายไปสังกัด สำนักงานชลประทานที่ 12 กรมชลประทาน จังหวัดชัยนาทบ้านเกิด ในตำแหน่งหัวหน้าศูนย์สารสนเทศ อยู่ที่นั่นนาน 2 ปี ก่อนย้ายกลับไปทำงานในส่วนกลาง ในสายฝึกอบรมอีกครั้งในตำแหน่งนักพัฒนาทรัพยากรบุคคล ในช่วงเดียวกันยังหาเวลาศึกษาต่อ ระดับปริญญาโท สาขารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัย รามคำแหง เพื่อเก็บเกี่ยวความรู้ด้านการบริหารและการปกครองมาใช้ในการปฏิบัติงานราชการ
4 ปีผ่านไป เมื่อเห็นว่าตำแหน่งงานในศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารว่างลง เธอจึงไม่รอช้าขอยื่นเรื่องย้ายไปดำรงตำแหน่ง นักวิชาการคอมพิวเตอร์ เพื่อบรรลุความฝันทำงานในสายโปรแกรมเมอร์เสียที เธอทำงานฝ่ายระบบ สารสนเทศเพื่อการบริหาร มีหน้าที่พัฒนาระบบฐานข้อมูล และระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนหน่วยงานต่าง ๆ ของกรมชลประทาน ซึ่งปัจจุบันเธอทำงานนี้มานานกว่า 10 ปีแล้ว จนได้ดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการส่วนระบบสารสนเทศและภูมิสารสนเทศ
วางระบบเทคโนโลยีเพื่องานชลประทาน
สำหรับหน้าที่ความรับผิดชอบในปัจจุบัน ณฐมน เล่าว่า มาพร้อมความท้าทายหลายประการ เพราะต้องวิเคราะห์ ระบบงานมากมายเพื่อพัฒนาระบบสารสนเทศ เช่น ระบบฐานข้อมูลครุภัณฑ์ ระบบบริหารจัดการ ห้องประชุม ระบบติดตามงานตามนโยบายของรัฐมนตรี ช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ระบบติดตาม ตัวชี้วัดโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ และยังทำหน้าที่ควบคุมดูแล จัดทำระบบฐานข้อมูล ในอ่างเก็บน้ำ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อเชื่อมโยง เข้าสู่ระบบ Big Data ของกรมชลประทาน และแลกเปลี่ยน เชื่อมโยงข้อมูลกับหน่วยงานภายนอก เป็นต้น
ความเดือดร้อนของประชาชนเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ไม่ต่างกับเทคโนโลยีที่ไม่มีคำว่าหยุดนิ่ง แต่ถึงงานจะหนัก คติประจำใจของณฐมนก็คือ “ทำวันนี้ให้ดีที่สุด" “เราสามารถทำงานผ่านระบบอินเทอร์เน็ตได้ทุกที่ ทุกเวลาอยู่แล้วงานราชการในปัจจุบันไม่ได้มีแค่ 08.30 - 16.30 น. บางครั้งต้องแก้ไขระบบตอนกลางคืน วันหยุด สุดสัปดาห์ก็ด้วย สถานการณ์น้ำแทบจะต้องมอนิเตอร์ ระบบฐานข้อมูลน้ำแบบเรียลไทม์ค่ะ”
สู่เทพีคู่หาบทอง
ด้วยหน้าที่การงานเร่งรัด อาจเหมือนชีวิตของณฐมน มีแต่เรื่องงานเพียงอย่างเดียว แต่หากมีเวลาว่าง กิจกรรมชาร์จแบตที่เธอโปรดปรานคือการท่องเที่ยว ทางธรรมชาติ เข้าป่าปีนเขา ขึ้นภู และยังสวมหมวกเลขานุการชมรมวิ่งเพื่อสุขภาพของกรมชลประทานด้วย และเป็นหนึ่งในฟันเฟืองสำคัญที่จัดงานวิ่งของ กรมชลประทานเมื่อ พ.ศ. 2562 มีคนมาร่วมงาน มากกว่า 800 กว่าคน เยอะที่สุดตั้งแต่เคยจัดมา
นอกจากนี้ ณฐมนยังเคยปฏิบัติหน้าที่เป็น เทพีคู่หาบทองในงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เมื่อ พ.ศ. 2558-2559 ต้องฝึกซ้อม ถอนสายบัว หมอบกราบ ฝึกการคลานเข้าเฝ้าเพื่อ รับพระราชทานน้ำสังข์ และฝึกหาบกระบุงข้าวซึ่งมีน้ำหนัก 10 กิโลกรัม วันละ 1 ชั่วโมง เป็นเวลา 3 เดือน เพื่อให้ปฏิบัติหน้าที่ราบรื่น สวยงาม และถูกต้องตาม โบราณราชประเพณี เธอยังเป็นหนึ่งในเทพีคู่หาบทอง คู่สุดท้ายในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ซึ่งณฐมนเล่า ด้วยความตื่นต้นว่า เป็นเกียรติประวัติสูงสุดยิ่งของชีวิต ที่ได้รับมอบหมายหน้าที่สำคัญนี้
รางวัลแห่งขวัญและกําลังใจ
ในแต่ละปี กรมชลประทานจะมอบรางวัลข้าราชการ 4 พลเรือนและลูกจ้างประจำที่เด่นระดับกรม จะมีคนที่ผลงานเข้าตามเกณฑ์กำหนดเพียงไม่กี่คนที่ได้รับ “รางวัลดังกล่าวไปครอง และณฐมนก็ถือเป็นผู้หนึ่งที่ได้รับการคัดเลือกเมื่อ พ.ศ. 2562
ณฐมน เล่าว่า รางวัลนี้ถือเป็นเกียรติและเป็นความภาคภูมิใจครั้งสำคัญในชีวิต แสดงให้เห็นว่ามีคนมองเห็นความพากเพียร ความตั้งใจและความทุ่มเทของเธอ มาโดยตลอด “เราตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่บรรจุเป็นข้าราชการ มาเกือบ 20 ปี ก็ดีใจที่ได้รางวัลนี้ ทำให้ ๆ มีขวัญกำลังใจในการปฏิบัติหน้าที่ข้าราชการที่ดีต่อไปค่ะ” ณฐมน กล่าวทิ้งท้าย
